Czerniak jest najczęściej występującym nowotworem skóry. Każdego roku choruje na niego prawie 3 000 Polaków a połowa z nich umiera. Co więcej, jest rakiem najbardziej złośliwym jednak jego wczesne wykrycie pozwala na całkowite wyleczenie pacjenta. Właśnie dlatego z dużą ostrożnością powinniśmy obserwować wszelkie zmiany barwnikowe, jakie pojawiają się na naszym ciele.

Zmiany barwnikowe

Na ciele każdego z nas występuje średnio 20 różnych znamion barwnikowych. Nie jest to jednak żaden wyznacznik, ponieważ jedna osoba może mieć ich kilkaset a inna zaledwie kilka. Każde należy natomiast bacznie obserwować a najlepiej udać się na kontrolną wizytę do dermatologa, który obejrzy zmiany. Okazuje się, że znamion barwnikowych nie należy lekceważyć, gdyż mogą one przekształcić się w nowotwory skóry, w tym czerniaka, dlatego są przedmiotem zainteresowania lekarzy wielu specjalności.

„Badania dowodzą, że 60% czerniaków rozwija się w skórze niezmienionej, pozostały odsetek stanowią natomiast zmiany rozwijające ze znamion barwnikowych. Ryzyko zwiększa się u osób starszych i jest większe u mężczyzn po 30 roku życia. Z kolei większe ryzyko rozwinięcia się czerniaka ze znamienia u kobiet związane jest z wpływem hormonów, głównie estrogenów” – mówi dr n. med. Marta Malek dermatolog z Clinica Dermatologica w Gdańsku. Bezwzględnie jednak to osoby, u których występują liczne zmiany barwnikowe są narażone na duże większe prawdopodobieństwo występowania czerniaka.

Czynniki zagrożenia

Na występowanie czerniaka wpływają jednak nie tylko zmiany barwnikowe. Okazuje się, że dużo bardziej narażeni na pojawienie się tego rodzaju nowotworu skóry są osoby nadmiernie korzystające z kąpieli słonecznych jak i w solarium nawet, jeśli zmian skórnych tego typu nie posiadają.

Jak dowodzą badania statystyczne, większa zachorowalność na czerniaka występuje też u osób z jasną karnacją oraz tych, u których w rodzinie ktoś cierpiał już z powodu tego nowotworu.

Kiedy zgłosić się do lekarza?

Do dermatologa należy zgłosić się przynajmniej raz w roku profilaktycznie, zawsze kiedy na naszym ciele występują jakiekolwiek znamiona barwnikowe a przede wszystkim pieprzyki.

Ponadto, do lekarza powinien udać się każdy, kto zauważył niepokojące zmiany w obrębie zmian barwnikowych na ciele. Jeśli w miejscu pieprzyka odczuwamy bolesność bądź swędzenie a sam pieprzyk zmienił swój kształt czy strukturę to na pewno jest powód, by zapisać się na wizytę lekarską do specjalisty. Niepokojącym objawem może być też krwawienie bądź innego rodzaju wydzielina z pieprzyka.

Jak leczyć czerniaka?

Jeśli u pacjenta zdiagnozuje się czerniaka należy zastosować natychmiastowe leczenie. To będzie różne w zależności od stopnia zaawansowania choroby. Najczęściej łączy się różne sposoby kuracji antynowotworowej. Przede wszystkim zaleca się chemioterapię, immunoterapię lub radioterapię a sama zmiana musi zostać usunięta poprzez zabieg chirurgiczny.

Aby w ogóle prawidłowo zdiagnozować czerniaka wykonuje się natomiast badanie histopatologiczne, czyli pobiera się wycinek znamienia i poddaje szczegółowej analizie. Kolejnym badaniem może być USG, dzięki któremu sprawdza się w szczególności fakt, czy u pacjenta nie doszło do przerzutu, na przykład na węzły chłonne.