Kamica nerkowa (nephrolithiasis) jest chorobą wynikającą z tworzenia złogów w nerkach lub drogach moczowych. W większości przypadków schorzenie dotyczy mężczyzn. Szczyt zachorowalności przypada na na przedział wiekowy między 30, a 50 rokiem życia. Wykrycie pierwszego kamienia wiąże się z ryzykiem, że w ciągu najbliższych 10 lat zostaną wykryte kolejne. U pacjentów z wieloma kamieniami ryzyko wynosi aż 75%, chociaż i na to, nie ma reguły. Krystalizacji sprzyja nieprawidłowa dieta, klimat, hormony, czynniki stresogenne, leki, alkohol i uwarunkowania genetyczne.

PRZEBIEG CHOROBY

Wytrącanie wspomnianych złogów (kamieni) nerkowych jest efektem nadmiernej kumulacji w moczu jakiegoś składnika. Może on występować w moczu w warunkach fizjologicznych (naturalnie), bądź okazać się patologią, wynikającą z obecnością jakiejś choroby, np. nowotworu. Powstawaniu kamieni moczowych sprzyja zastój moczu i obecność złuszczonego nabłonka. W okół nabłonkowych zlepków lubią odkładać się sole. Ich wytrącaniu sprzyja zbyt małe lub zbyt duże spożywanie płynów. Niekiedy stwierdza się też w organizmie obecność siarki bądź metali ciężkich (kadm, ołów, krzem).

Jedną z pierwszych i zarazem najczęstszych objaw choroby jest ból pleców w okolicy lędźwiowej. Pacjenci niesłusznie przypisują dolegliwości problemom związanym z kręgosłupem. Równie często pojawiają się bóle w okolicy górnej oraz dolnej części brzucha.  Bóle podczas oddawania moczu, nagła potrzeba oddawania moczu (tzw parcia naglące), częstomocz, pieczenie podczas oddawania moczu – jeśli kamień znajduje się w ujściu pęcherzowym moczowodu lub pęcherzu moczowym. Ból może promieniować do pachwiny, uda, u mężczyzn nawet do jąder lub prącia a u kobiet do łechtaczki i warg sromowych. Nie można nie wspomnieć o kolce nerkowej charakteryzującej się nagłym i bardzo silnym bólem w okolicy lędźwiowej spowodowanym zablokowaniem moczowodu przez kamień i zastojem moczu. Objawem kamicy nerkowej może również być krwiomocz. – powiedział Dr n. med. Jerzy Michajłowski, specjalista urolog, FEBU, Kierownik Europejskiego Instytutu Badań nad Kamicą Nerkową, pracuje na Oddziale Urologii Szpitala Wojewódzkiego w Gävle (Szwecja) oraz prowadzi praktykę prywatną w Gdańsku.

Z CZEGO ZBUDOWANE SĄ KAMIENIE NERKOWE?

• U ok. 80% pacjentów głównym składnikiem jest szczawian wapnia, u niektórych fosforan wapnia, a u jeszcze innych kamienie mają charakter mieszany. Niekiedy stwierdza się też obecność substancji dodatkowych.
• Od czasu do czasu stwierdza się też występowanie kamieni moczanowych, cystynowych czy struwitowych.

TWORZENIE KAMIENI NERKOWYCH

Skład moczu odgrywa niebagatelną rolę w powstawaniu kamieni. Ich wytrącanie zależy od od stopnia nasycenia roztworu moczowego solą. Sporą rolę w powstawaniu złogów przypisuje się jonom. Stopniowo odkładanie złogów zwiększa się i niestety z roku na rok jest większe. Powstawaniu kamieni towarzyszą schorzenia takie jak: zespół metaboliczny, zapalenie tarczycy, zapalenie przytarczyc, nadczynność niektórych gruczołów wydzielania wewnętrznego, kwasica cewkowa, sarkoidoza, nadciśnienie, cukrzyca.

DLACZEGO DOCHODZI DO ODKŁADANIA KAMIENI NERKOWYCH?

W przypadku przesycenia roztworu moczowego solami wapnia, w obrębie nefronu dochodzi do bezpośredniej krystalizacji. Dlaczego akurat tam? – Pętla Henlego ma charakterystyczny kształt pętelki, na szczycie której, mają prawo odłożyć się sole, będące znacznie cięższą frakcją niż roztwór moczowy. W tym miejscu zbiera się osad, w związku z czym, możemy się spodziewać, że właśnie w tym regionie dojdzie do odkładania osadu, który jest materiałem budulcowym kamienia.